ساز زدن یکی از بهترین لذت های زندگی است. فرقی نمیکند در کودکی شروع به یادگیری کنیم، عضو گروه موسیقی باشیم یا پس از اینکه بچههایمان از آبوگل درآمدند، نواختن ساز را یاد بگیریم. اگر به موسیقی و نواختن ساز علاقه دارید اما نمیدانید چه سازی را انتخاب و خریداری نمائید، یقینا مقاله راهنمای خرید سازهای ایرانی به دردتان خواهد خورد. بنابراین با ادامه مقاله همراهمان باشید.
ساز ایرانی چیست؟
ایران خاستگاه موسیقیهایی غنی و متنوع است که به عنوان یکی از مؤلفههای فرهنگ و هنر ایرانی بهشمار رفته و نسبت به تغییر و تحول موسیقی و ابزارهایی که در جهت نواختن و نوازندگی ایجاد می شده، بی تفاوت نبوده است. برخی از سازها به منطقه یا محل جغرافیایی بخصوصی تعلق دارند و در واقع محل متولد شدن این نوع از ساز ها به آنها صفت اصیل بودن را نسبت می دهد. از این رو سازهای متعددی در لیست سازهای اصیل ایرانی قرار دارند، که در ادامه به توضیح آنها می پردازیم.
انواع سازهای ایرانی
شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید قدیمی ترین وسیله تولید موسیقی چه بوده و چطور به تدریج به سازها و آلات موسیقی تبدیل شده است. همانطور که می دانید به ابزارها و وسیله ی نوازندگی موسیقی می گویند. از این رو احتمال دارد صدای انسان قدیمی ترین وسیله تولید موسیقی بوده باشد. زیرا انسان های اولیه پیش از داشتن خط و زبان توسط حنجره خود اقدام به تکرار صداهای طبیعت کرده و با دمیدن در تنه تو خالی درختان، استخوان توخالی یا شاخ حیوانات و صدف موجودات دریایی صداهای مختلف و قوی از خود در می آوردند. از آن صداها برای ایجاد ارتباط، اعلام خطر و همچنین ایجاد ترس در دل حیوانات و دشمن استفاده می کردند، که با گذشت زمان و به تدریج این آلات به سازهای کامل امروزی تبدیل شده است.
دیجی پرایم علاوه بر مقاله راهنمای خرید سازهای ایرانی برای شما همراهان گرامی در مورد تمامی لوازم مرتبط با کتاب، لوازم التحریر و هنر، مقالات راهنمای خرید تهیه و منتشر کرده است، که در دسته راهنمای خرید ( کتاب، لوازم التحریر و هنر ) می توانید مطالعه نمائید.
سازهای ایرانی از نظر جنس به سه نوع تقسیم بندی می شوند.
- فلزی
- سفالی
- چوبی
و از لحاظ نوع و شکل تولید صوت به سه گروه تقسیم میشوند.
سازهای زهی
- زخمهای: تار، دوتار، سه تار ، عود (بربط)، تنبور، چگور، رباب، قانون، چنگ،((دیوان))
- کششی: کمانچه، قیچک، سرود
- زهی – کوبشی: سنتور
سازهای بادی
فلوت، نی، قره نی، نی انبان، کرنا، بالابان، دوزله، سرنا، نفیر، دونیه، شمشال
سازهای ضربی
دایره، دهل، تنبک، نقاره، سنج، طاس، دف
معرفی سازهای پر طرفدار
تار
تار از سازهای زهی و ایرانی است که با زخمه نواخته میشود. تار در ایران و برخی مناطق دیگر خاورمیانه مانند تاجیکستان، جمهوری آذربایجان و ارمنستان و گرجستان و دیگر نواحی نزدیک قفقاز برای نواختن موسیقی کلاسیک این کشورها و بخشها رایج است. واژه تار خودش در فارسی به معنی رشته است.
ساز تار شامل اجزای زیر است؛
- پوست
- کاسه طنینی
- سیم گیر
- سرپنجه
- خرک
- گوشی ها
- دستان ها
- شیطانک
- دسته
در ادامه بخوانید: راهنمای خرید سازهای ایرانی
سه تار
سهتار از سازهای زهی و مضرابی موسیقی ایرانی است که با ناخن انگشت اشارهٔ دست راست نواخته میشود. این ساز، دارای 4 سیم از جنس فولاد و برنج است که به موازات دسته، از کاسه تا پنجه کشیده شدهاند. سهتار دارای 25 پردهٔ قابل حرکت از جنس رودهی حیوانات یا ابریشم است. صدای آن ظریف و تو دماغی و تا حدودی غمگین است و گستره صوتی آن از هنگامِ بمِ دو زیر خط حامل تا لا بمل بالای خط حامل و در نتیجه نزدیک به 3 اکتاو است.
ساز سه تار نیز اجزای تشکیل دهنده شبیه به تار دارد که به شرح زیر است؛
- دسته
- صفه رو
- گوشی ها
- سین گیر
- کاسه طنینی
- خرک
- سرپنجه
- دستان ها
- شیطانک
سنتور
سنتور ساز زهی کوبهای موسیقی ایرانی است. فرهنگ دهخدا سنتور را اینگونه بازشناختهاست: «از سازهای ایرانی به شکل ذوزنقه که دارای سیمهای بسیاری است و با دو زخمه چوبی نواخته میشود. رایجترین نوع سنتور (9 خرکی) دارای 72 سیم است که به دستههای 4 تایی و در 18 دسته تقسیم میشود.
در ادامه بخوانید: راهنمای خرید سازهای ایرانی
ساز سنتور تشکیل شده است از اجزایی همچون:
- صفه رو
- شیطانک
- سیم گیر
- گوشی ها
- جعبه صوتی
- پل ها
- خرک و مفتول روی خرک
- کلید کوک
دف
دَفّ، یکی از سازهای کوبهای در موسیقی ایرانی است که شامل حلقهای چوبی است که پوست نازکی بر آن کشیدهاند و با ضربههای انگشت مینوازند. این ساز از سازهای ضربی ایرانی شبیه به دایره ولی بزرگتر از آن و با صدای بمتر است. همچنین در فاصله های معین حلقه های فلزی در طول جداره ی داخلی دف تعبیه شده است.
اجزای تشکیل دهنده دف شامل موارد زیر می باشد؛
- شستی
- حلقه ها
- گل میخ
- کمانه
- پوست
تنبک
تنبک(تمبک، دمبک، دندونک و ضَرب) یکی از سازهای کوبهای ایرانی است. این ساز پوستی، از نظر سازشناسی جزء طبلهای جامشکل محسوب میشود که از این خانواده میتوان به سازهای مشابه مانند داربوکا در کشورهای عربی و ترکیه و همچنین زیربغلی در افغانستان اشاره کرد.
تنبک ها از اجزای ذکر شده در ادامه تشکیل می شوند؛
- تنه
- نفیر دهانه ی کوچک
- دهانه بزرگ
در ادامه بخوانید: راهنمای خرید سازهای ایرانی
نکات مهم هنگام خرید ساز ایرانی
برای انتخاب و خرید سازی مناسب و استاندارد باید نکات ذکر شده در ادامه را به درستی مورد ارزیابی و تحلیل قرار داد.
- شناخت انواع سازها و انتخاب ساز مورد علاقه
- جنس به کار رفته در تولید ساز
- میزان وزن مناسب در ساز مورد نظر
- نوع اتصال ها
- ویژگی های کاربردی و …
- برند و قیمت
خلاصه مقاله
- ساز زدن یکی از بهترین لذت های زندگی است. فرقی نمیکند در کودکی شروع به یادگیری کنیم، عضو گروه موسیقی باشیم یا پس از اینکه بچههایمان از آبوگل درآمدند، نواختن ساز را یاد بگیریم.
- ایران خاستگاه موسیقیهایی غنی و متنوع است که به عنوان یکی از مؤلفههای فرهنگ و هنر ایرانی بهشمار رفته و نسبت به تغییر و تحول موسیقی و ابزارهایی که در جهت نواختن و نوازندگی ایجاد می شده، بی تفاوت نبوده است.
- همانطور که می دانید به ابزارها و وسیله ی نوازندگی موسیقی می گویند. از این رو احتمال دارد صدای انسان قدیمی ترین وسیله تولید موسیقی بوده باشد.
- سازها از نظر جنس و نوع صوت دارای انواع متنوعی می باشند.
- سازهایی مانند سنتور، سه تار، دف و … از سازهای پرطرفدار ایرانی می باشند.
- هنگام انتخاب و خرید ساز نکات مهمی مانند نوع، جنس، برند و … ساز را باید مورد بررسی قرار داد.
نکته آخر:
کاربر گرامی تیم تحقیقاتی دیجی پرایم تمام سعی خود را بر آن دارد تا علاوه بر فراهم کردن مجموعه ی کاملی از کالاهای مورد نیاز زندگی روزمره برای شما عزیزان، مقالات کاملی با عنوان راهنمای خرید را نیز منتشر نماید.
چقدر ما را دوست دارید؟
ضمن تشکر فراوان از مطالعه ی مقاله راهنمای خرید سازهای ایرانی لطفا با اشتراک گذاری ما را در انتشار مقالات بیشتر یاری دهید و همچنین با گذاشتن نظر در مورد همین مقاله در پایین صفحه ما را به ادامه این راه تحقیقاتی گسترده امیدوارتر کنید.
ارادتمند شما: فروشگاه اینترنتی دیجی پرایم